Back تاريخ عمان (توضيح) Arabic Oman tarixi Azerbaijani ওমানের ইতিহাস Bengali/Bangla Història d'Oman Catalan مێژووی عومان CKB Geschichte Omans German History of Oman English Historia de Omán Spanish تاریخ عمان Persian Omanin historia Finnish
Mae hanes Oman, sydd heddiw yn wladwriaeth ar Orynys Arabia, yn hanes o wrthdaro rhwng llwythau, ymerodraethau, a grymoedd crefyddol a gwleidyddol.
Daeth Islam i'r ardal yn y 700au, ac yn y 800au esgynodd enwad yr Ibadi i rym. Ysbeiliodd y Portiwgaliaid Muscat ym 1507 a chipiwyd arfordir Oman ar gyfer Ymerodraeth Portiwgal. Trechwyd y Portiwgaliaid gan yr Otomaniaid yn y 1650au. Ym 1737 goresgynnwyd y wlad gan y Persiaid, a gafodd eu gyrru o'r wlad ym 1749.
Yn sgil trechiad y Persiaid, daeth brenhinllin Al Bu Said i rym. Yn y 19g roedd Ymerodraeth Oman yn cynnwys nifer o diriogaethau ar lannau Cefnfor India, gan gynnwys Sansibar a Mombasa a rhannau o India. Cafodd lywodraeth y wlad ei hollti ym 1913, ac ym 1920 cytunodd y swltan i gydnabod hunanlywodraeth yr imamiaid Ibadi yng nghanolbarth Oman. Ym 1954 cychwynnodd wrthdaro wrth i'r imamyddion geisio am wladwriaeth annibynnol. Ym 1959 ad-enillodd y Swltan Said bin Taimur reolaeth o ganolbarth y wlad, gan deyrnasu dros lywodraeth ffiwdal ac ynysyddol.
Darganfuwyd cronfeydd olew ym 1964, gan wneud Oman yn bwysig ar y lwyfan ryngwladol. O 1962 hyd 1976 bu lluoedd comiwnyddol yn brwydro'n erbyn y llywodraeth yng Ngwrthryfel Dhofar. Gorchfygwyd y gwrthryfel gyda chymorth lluoedd Gwlad Iorddonen ac Iran. Ers 1970, pan cafodd y Swltan Said bin Taimur ei ddymchwel gan ei fab Qaboos bin Said, mae'r Swltan Qaboos wedi ceisio moderneiddio a rhyddfrydoli'i wlad.
